V خلک
لکه څنګه چې ملت د وروستیو 2019 کال عمومي ټاکنو پایلو ته انتظار باسي، موږ د لویو ټول ټاکنو پروسه څیړو چې د ریکارډ جوړونکي 900 ملیونه رای ورکوونکو شاهد وو چې په دې سره د نړۍ تر ټولو لویه دیموکراسي عملي شوه
ټوله نړۍ د 900 میلیونو رایه ورکوونکو په یادولو سره ګوته په غاښ ول چې دوي په یو لوی عمل سره د 2019 کال د عمومي ټولټاکنو له لارې د دولت غوره کیدلو شاهدان وو. په نړۍ کې تر ټولو ستر ډیموکراټیک عمل، د 17 لاک سبها جوړولو لپاره د هند عمومي ټولټاکنې په 7 پړاوونو کې د 2019 کال د اپریل له 11 څخه د می 19، پورې ترسره شوې. سږ کال د هندوستان د ټاکنو کمیسیون ECI په هیواد کې د رایې ورکولو یو میلیون مرکزونه تنظیم کړل، چې د 2014 کال ټاکنو په پرتله 10 سلنه ډیر وو. په اوه پړاونو کې ترسره شوې او 39 ورځې وخت یې ونیو، د هند په تاریخ کې اوږدې ټاکنې وې چې رایه ورکولو ډیرې ورځې ادامه لرله. دا لومړی ځل و چې رای ورکوونکو اجازه درلوده چې د رایی ورکولو ځای ته د 12 تایید شویو کارتونه څخه هر یو چې راوړي او یواځې د رای ورکوونکو ورقې د پیژندنې اسنادو په توګه ونه کارول شو. د 2019 ټاکنو کې ترټولو لوړ شمیر رایه ورکوونکو خپله رایه په 542 حوزو کې وکاروله چې په 67.11 سلنه وو بدون د ټامیل ناډو څخه چې هلته رایه باطل شوه. د روان کال رایه ورکوونکي د 2014 کال له 65.95 سلنه څخه 1.16 سلنه لوړوالی درلود. پداسې حال کې چې لکشاډیپ په 84.96 سلنه کې د رایې ورکوونکو تر ټولو لوړه کچه ثبت کړه، شمال ختیځ ایالتونو تریپورا، ناګالند او منیپور په ترتیب سره 83.20 سلنه، 83.09 سلنه او 82.69 سلنه رایه کارولې. مادیا پردیش د تیرو ټولټاکنو په پرتله تر ټولو لوړ زیاتوالی د 9.50 سلنه په اندازه خیز وهلی. د 10 میلیونو څخه د ټاکنو زیاتو چارواکو په ټول هېواد کې عادلانه او اسانه رایې ورکولو زمینه برابره کړه. دا د هنگري او آیسلند دواړه یوځای، د ټاکنو ټولو کارکوونکو څخه ډیر دي. خو دا یې تر ټولو په زړه پورې ټکی نه دی. په ټولیز ډول 900 میلیونه یوازې یو عدد دی. ارزښتناکه ټکی یې د دې 900 میلیونو انسانانو مختلفوالی دی چې خلک یې مشران، ایډیالوژي غوره کوي چې همدا خلک بیرته اداره کړي، او ټولنیز-اقتصادي زیاتوالی رامنځته کړي چې همدا خلک به ترې برخمن شي. دا هم ډیر ارزښت لري چې تقریبا دا ډیموکراتیک عمل د ټول انسانیت اتمه برخه ده او په خورا چټکتیا او دقت سره ترسره شوی. دې کې ټیکنالوژي، په وخت کار کولو کاري مدیریت، پراخ امنیتي ځای پرځای کیدل او اقتصادي فعالیتونه شامل وو چې د ځینو کوچنیو هیوادونو څخه یې بودیجه لوړه وه.
د ډیرو هند د مارچ تر 2019 پورې، په هند کې 2،293 راجستر شوي ګوندونه و چې په کې 7 پېژندل شوي ملي ګوندونه او 59 پیژندل شوي ایالتي ګوندونه شامل دي. د دوی ایډیالوژی، سیمه ییز تمایلات، منشورونو سره ټول څومره دي؟ دا د یو پارچه ایالتي ملتونو لپاره ستونزمن کار دی. هند په رسمی ډول 22 رسمی پیژندل شوې ژبې لري او له 2،000 څخه ډیر نژادي ګروپونه لري. دلته غنم رنګي، تور، زیړ او نصواري رنګه خلک شته دي، او ټول په مشروع ډول ادعا کولی شي چې د دې ځمکې اصلي اوسیدونکي دي. د غرونو، اوارو او ټاپوګانو څخه خلک شته. ټاکنې د عصبي تنوع څخه د لمانځنې مراسم و. پنځه پکې د تغیر جنسیت کاندیدان وو، او 41،292 رایه ورکوونکو د “دریم جنس” لاندې ثبت شوي، د 2014 کال څخه له کومه چې د ټاکنو کمیسیون د لومړي ځل لپاره کټګوري کول پیل کړل، د دوی په شمیر کې 45٪ زیاتوالی راغلی. مهانت بهارت داس درسنداس د بنیج رایه ورکولو مرکز د جیر په ځنګل کې یوازینی رایه ورکوونکی وه د جیر ځنګل د آسیاتیک زمریو کور دی. د هیماچل پردیش څخه 101 کلن تقاعد شوی د ښوونځي ښوونکی شیام سران نګي، په خپل ځای کې 100 سلنه ګډون کونکي وستایل! چې د 1951 کال هندوستان لمړي عمومي ټاکنو څخه یې تر اوسه خپله رایه کارولې ده، او اوس تر ټولو زوړ رایه ورکوونکی شو. په 15256 فوټونو لوړوالي سره د هیماچل پردیش تاشیګنګ د نړۍ ترټولو لوړ رایه ورکولو مرکز په توګه وکارول شو. په ارونچل پردیش کې، چارواکو ټوله ورځ د یوه رایې ورکوونکي لپاره به ختلو تیره کړه ترڅو ورته ورسیدل. د تیلنګانې، نظام اباد په کې لومړنۍ حوزه وه، چې په کې د رایې ورکولو په هر محل کې 12 لوی EVM وکارول شو چې 185 نوماندانو د ټولټاکنو سیالۍ کې برخه اخیستې وه. له بل پلوه، 84.3 میلیونه خلک د لومړي ځل لپاره په دې ټاکنو کې د رایې ورکولو وړتیا لرله. د 18 او 19 کلونو ترمنځ عمر لرونکو پنځلس ملیونه کسانو د رایې ورکولو وړتیا درلوده. دا عموما د نظر خاوند، سرکش، له ټکنالوژي پلوه پوهه ډله ده چې په نوي هندوستان او د هغه پر ځای د لمر لاندې باور لري.
د ټکنالوژي استعمال اونور په هند کې د ټاکنو پراخه تجربه د ټکنالوجۍ له پلوه هم ډیره پرمختللې وه. د ټاکنو کمیسیون چارواکو د 2019 کال ټولټاکنو په اوږدو کې ټول 1،74 میلیون VVPAT واحدونه او 3.96 میلیونو رای ورکولو ماشینونه په هند کې په 1،035،918 د رایې ورکولو مرکزونو کې ګمارلي. دا لومړی ځل ؤ چې EVM او د رایه ورکولو پاڼو د ټولو نوماندانو عکسونه د دوی د ګوند نومونه او سمبولونه درلودل. دا ټاکنې د لومړي ځل لپاره د رایه ورکوونکي د تصدیق وړ تفتیش تګلارې VVPAT د هیواد ټولو EVM کې وکاروله. EVM د ټاکنو ورځ څخه دمخه ازمایښت شول، چې په دې پروسه کې د استازو په حضور کې د هر سیاسي ګوند نوماند لپاره د رایې ورکوونکو نمونه اي شمیرې هر ماشین ته دننه شوې. د دې نمونه اي ازمایښت په پای کې رایې وشمېرل شوي او د ننه شویو نمونه اي رایو سره سمون ورکړل شو ترڅو ډاډ ترلاسه شي چې ماشین په سم ډول کار کوي. هغه ماشینونو چې ناسمې پایلې رامینځته کړې بدل شول. دې ټاکنو کې ترټولو غوره تکنالوژيک کمپاین هم په پراخه کچه د ټولنیزو رسنیوله لارې ترسره شو، 360-درجې او بې پیلوټه کمرو څخه د خپرونو او نورو شیانو لپاره کار واخیستل شو. پداسي حال کې چې هنديان لا تر اوسه نشي کولی خپل رایې په انلاین ډول له ایستونیایانو په څیر ورکړي، دا په ټکنالوژیک لحاظ د نړۍ ترټولو لوی او پرمختللی ډیموکراتیکې ټاکنې وې. شاوخوا 2،70،000 شبه نظامیانو او 2 میلیونه ایالتي پولیس کارمندانو په اوو پړاونو کې د ټاکنو بهیر څخه په بیلابیلو برخو کې سازماني ملاتړ وکړ او امنیت یې خوندي کړ.
د پیسو یګنا د مدیریت مطالعاتو مرکز اټکل کوي چې د دې ټاکنو، کمپاین لګښتونه به له 7 میلیارده امریکايي ډالرو لوړ وي. نور رسمي او غير رسمي لګښتونه هم شته چې سلګونو میلیونو ته رسیږي. په هند کې ټاکنې ملیونونه ډالره پانګونه کوي او د کمکي صنعت ارزښت لري. سوداګریز تکنالوژیکي معلوماتو د ټولولو مشورتي سازمان ته چمتو کړل. د بیلګې په توګه، د ټاکنو کمیسیون، د رایې ورکوونکو ګوتو د نښه کولو لپاره 2.6 ملیون بوتله نه پاکیدونکی رنګ تیار کړ. یوازې د پاڼو پرنټ او د رایې ورکولو نور مواد او د چاپ لګښت کولی شو د څو کلونو لپاره سلګونه کورنیو ته ډوډۍ ورکړي. د هندي ډموکراسۍ اندازه د ټاکنو څخه سمندري تجربه جوړه کړې. خو د انسان روح سمندر د هغوي خپل منځي توپیر کې نغښتی دی چې یو مطابقت لرونکي کلتوري پیژندنه لري او هنديان ورته ‘ملت’ وایي.