د NavIC سره سمبال هند په خپل ځان بسیا کیږي!
په فضا کې د هند پرمختګونو هیواد په ساینسي څیړنو کې مخکښ کړی او د ملت ځای یې هم د نړۍ پیاوړو هیوادونو ترڅنګ کلک کړی
ډیر ژر به تاسې په خپل زیرک ټلیفونونو یا موټرو کې GPS (د ځای نښه کولو نړیوال سیستم) نه چک کوئ! د دې پر ځای به تاسې یوه داخلي نسخه کاروئ چې د هند فضاي څیړنو سازمان (ISRO) جوړه کړې. د نړیوال معیارونو اداره 3GPP، چې د مبایلونو لپاره پروتکولونه جوړوي، په دې وروستیو کې یې د هند د لارې پیداکولو سیمه ایز سیستم NavIC (د هند ستورو سره لاره پیدا کول) ومانه چې د سوداګرۍ په موخه یې نړیوال او سیمه ایز مبایل جوړونکي وکاروي.
پداسې حال کې چې نن ISRO د دې لاسته راوړنې څخه خوښ دی خو د NavIC کیسه پخوا په 1999 کې پیل شوه، کله چې پاکستاني عسکرو ځانونه په کارګیل کې ځای پر ځای کړل. د هند اردو د امریکا متحده ایالتونو څخه د هغوی په واک کې د ځای نښه کولونړیوال سیسټم (GPS) د سټلایټ معلومات وغوښتل چې دې سیستم به د هند – پاکستان پر پوله د وضعیت په اړه حیاتي معلومات ورکړي وای خو هغوی هند ته د رد ځواب ورکړ. دې کار د هند ملت دې ته اړ ویست چې دوی په خپل واک کې د سټلایټ ځای ښوولو کورنی سیسټم
ولري. بیا د 2013 کال جولای په لومړۍ هند د خپل سټلایټ IRNSS-1A د هند سیمه ایز ځای ښوولو سیسټم IRNSS لومړی سټلایټ فضا ته وتوغاوه، چې په نورو شپږو کلونو کې یو لړ نور سټلایټونه هم فضا ته واستول تر هغه چې د 2018 کال د اپریل په 12مه IRNSS-1L و توغول شو ترڅو د نهو عملي سټلایټونو لړۍ مکمله کړي او په پوره ډول د سټلایټ په وسیله د ځای ښوولو سګنلونه چمتو کړي.
د 2016 کال د اپریل 28 د IRNSS-1G بریالي توغولو وروسته لومړي وزیر نریندرا موډي دا سیسټم د نویک NavIC په نامه ونوماوه چې په هندې کې د کښتۍ والا په نامه ده. وویل چې دا د هند خلکو لپاره تحفه ده او زیاته یې کړه چې د سارک هیوادونه هم ترې ګټه اخیستلی شي. نریندرا موډي د NavIC معنی (د هند د سټلایټونو سره ځای ښوونه) وویله. دې سره هند د امریکا متحده ایالتونو، چین او روسیه او اروپايي اتحادېې په شان د غوره هیوادونو لیګ کې شامل شو چې د ځان لپاره د سټلایټ ځای ښوونې سیسټم ولري. مګر دا سفر اسانه نه و. خو دې سختي هیڅکله د ISRO اراده ضعیفه نکړه. د خپل نوم په ژوندي کولو یې د اته میاشتو لپاره خپلې ټولې سرچینې په کار واچولې ترڅو IRNSS-1L یې د 2018 کال د اپریل په 12 وتوغاوه چې دې سره د NavIC اته سټلایټونو لړۍ مکمله شوه. دا 1425 کیلوګرامي سټلایټ په بنګلور کې د الفا ډیزاین ټکنالوژي کمپنۍ لخوا د ISRO په همکارۍ جوړ شوی و او دا دویم سټلایټ دی چې په فعاله توګه په خصوصي سکتور جوړیږي.
لومړي وزیر نریندرا موډي په دې سیستم د نویک NavIC (کښتۍ والا)
نوم کیښود او وویل چې د سارک هیوادونه هم ترې ګټه اخیستی شي
نویک NavIC په کور کې جوړ شو، موخه یې د ځمکني، هوایی او سمندري ځای ښوونه، د وسایطو تعقیب او بیړې مدیریت، د ناورین مدیریت، نقشه اخیستنې او جیوډیټیک معلوماتو راټولولو او د لید او اواز ځای ښوونه کې د ډریورانو سره مرسته کول دي. او همداراز د دې توان لري چې د مبایلونو سره یوځای کړای شي، NavIC د سفرکوونکو او غره ختونکو لپاره په هند کې د ځای موندلو غوره سیستم دی. د نظامیانو لخوا د میزایل په توغولو او د طیارو په تعقیب او ځای موندلو کې یو محدود خدمت چمتوکونکی په توګه ترې ګټه پورته شي.
Successful launch of IRNSS-1F is an accomplishment we all take immense pride in. I salute the hardwork of our scientists & @isro.
— Narendra Modi (@narendramodi) March
10, 2016
په زړه پورې خبره داده چې د امریکایی سیسټم په پرتله نویک یوازې هند، د هند بحر او د هند شاوخوا چاپیریال تر پوښښ لاندې لري چې دې سره یې د دقت کچه لوړه ده. دا به ټولو کاروونکو ته پنځه متره پورې د دقیق ځای ښوولو معیاري ځای ښوونې خدمتونه وړاندې کړي. پداسې حال کې چې د GPS ځای ښوولو دقیق والی بیا 20 – 30 مترو پورې رسیږي.
د نویک سره د هیواد فضايي اداره د GPS مرستندویه ځمکنی ملاتړي ځای ښوونه (GAGAN) پروژې باندې کار کوي ترڅو ورڅخه د سټلایټي ملاتړ سیستم (SBAS) په توګه د هند هوايي فضا کې کار واخلي. که چیرې دا کافي ځان غوښتنه نه وي، نو هند د هند نړیوال ځای ښوونې سیستم (GINS) باندې کار پیل کړی چې د ISRO په وینا چې دا به یو خپلواک سیمه ایز د ځای ښوونې سټلایټي سیستم وي چې دا به استعمالوونکو ته په دقیقه کچه په هند او همدا ډول په سیمه کې د هند پولې څخه په 1500 کیلومټري واټن کې خدمات ورکړي. کله چې دا عملي شي نو هیواد به په ټولو ځواکمنو چوکاټونو کې د نړۍ زبرځواکو هیوادونو په کتار کې ودریږي. هند په اطمینان سره دې ته رسیدلی او پوره چمتو دی چې ان په فضا کې مدیریت وکړي چې وروستۍ پوله ده.