یو سفر چې تل به زړونو پاتې وي
موزیمونه یوازې پخوا وختونو یادونه نه تازه کوي. موزیمونه د تیرو زمانو پاتې شوي اثار د راتلونکي نسلونو لپاره خوندي ساتي او د هیواد زرین تاریخ – که څه موسیقي، پولي (پیسو)، نظامي یا فرهنګي تاریخ وي، نندارې ته یې وړاندې کوي. د موزیم نړیوالې ورځ (مې 18) په مناسبت، مونږ تاسو ته د هندوستان ځینې ځانګړي موزیمونه درپیژنو
د هندوستان ذخیروي بانک د پیسو موزیمممبئ، مهاراشټرا
دا ځانګړی موزیم د هندوستان ذخیروي بانک (RBI) لخوا جوړ شوی، ترڅو د پیسو سیستم ریکارډ په هندي نیمه وچه کې ریکارډ کړي. دا په زړه پوره نندارې چې د سکو او کاغذي پسو څخه نیولی تر بريشنايي-پیسو پورې لري، لیدونکو ته اجازه ورکوي چې د زرکلونو په تیریدو په هیواد کې د پیسو انقلاب باندې پوه او ورڅخه لیدنه وکړي. هرڅوک وړیا ننوتلی شي او هره دوشنبه موزیم د خلکو پرمخ بند وي.

د INS کوروسورا اوبتل موزیمویشکپتنام، اندار پردیش
دا ځانګړی موزیم د ریښتینې اوبتل منځ کې جوړ شوی! د INS کوروسورا اوبتل، د شوروي اتحاد لخوا I-641 کلاس جوړ اوبتل، په 1969م کال کې د ډیسمبر په 18 هندي بحري ځواک ته وسپارل شوه، او د 2001 کال، فیبروري په 28 بیرته د کار څخه وغورځیدله. دا موزیم ملته لپاره د دې بحري اوبتل سفرونه، لاسته راوړنې او خدمتونه د اثارو، انځورونو او لیکل شویو نوټونو په وسیله نندارې ته وړاندې کوي. د موزیم سیلاني لارښوونکي د هندي بحري ځواک متقاد افسران دي. د اوبتل ځینې برخې لکه رادار خونه او کنټرول خونه په موزیم کې نندارې ته وړاندې شوي، چې دوشنبه د خلکو پر مخ بند وي.

د ترانسپورت میراثي موزیمتارو، هریانا
د ترانسپورت په زړه پورې موزیم کې، د vintage Morris Minor ماډل څخه د پذیرايي میز کار اخیستل کیږي او د موټرسایکل هنډلونه د دروازې دستګیر په توګه کارول کیږي. دا موزیم چې ګوروګرام ته نږدې د هریانا په تارو کې موقعیت لري، د موټرونو علاقمند، تارون تکرال لخوا جوړ شوی. د موټرونو، موټرسایکلونو، بسونو او اوسپنې پټلۍ واګون څخه نیولی تر غوا ګاډی، ټانګې، تر جالو او د 1940 کال Piper J3C Cub الوتکې پورې چې د بام څخه ځوړند شوې، دا موزیم تاسې ته د هندي ټرانسپورټ میراث د 2500 وسایطو او اړوند یادګارونو سره نندارې ته وړاندې کړي.

سرود ګارګوالیور، مادیا پردیش
سرود ګار چې د سرود موزیم په نامه هم یادیږي، د هندي کلاسیکې موسیقي ځینې ځانګړې الات نندارې ته وړاندې کړي دي. د نامتو استاد حافظ علي خان سرود څخه د افسانوي هنرکار استاد بدیع غلام علي خان سورمدال یا سوارمندار (د هارپ هندي بڼه) پورې – دا موزیم د هندوستان غني هنري میراث خزانه ده. دلته په منظم ډول د موسیقي پروګرامونه او ژوندۍ اجراګانې په لاره اچول کیږي. دا موزیم هره یکشنبه د لیدونکو په مخ تړلی وي.

د جدايي موزیمامرتسر، پنجاب
د 1947 کال جدايي نه یوازې د بشریت په تاریخ کې د لویې کډوالۍ لامل شو بلکه په 150 میلیونه کسانو یې اغیز پریښود. د جدايي موزیم چې د امرتسر ښار مرکزي هال ودانۍ کې موقعیت لري – انځورونه، یادګاري شیان، رسمي اسنادو او نقاشي – او هغه واقعې بیانوي چې د جدایي لامل شوې. د موزیم په 14 دهلیزونو کې غږیز-ویډیويي ستیشنونه جوړ شوي. د موزیم اثار د جګړې څخه ژوندي پاتې شویو کسانو له کورنۍ لخوا ورکړل شوي. دا موزیم چې هره دوشنبه د لیدونکو په مخ بند وي، کوښښ کوي چې د جدايي په تړاو د شفاهي تاریخ په شمول نور اثار، اسناد، فلمونه او انځورنه هم راټول کړي.

د کرن نادار د هنرونو موزیمنوی ډیلي
د کرن نادار د هنرونو موزیم (KNMA) د هندوستان د هنرونو لومړی شخصي موزیم دی. کله چې په 2010 کال کې پرانیستل شو، دا په هیواد کې د یو څو ګوتو په شمیر د مرکزونو له جملې څخه و چې لیدونکو کولای شو د جمیني رای (1887 – 1972) او د شلمې پیړۍ نامتو مجسمه جوړونکي انیش کپور کارونو څخه د یو بام لاندې خوند واخلي. پداسې حال کې چې د موزیم اصلي ټولګې د شلمې پیړۍ هندي نقاشانو کارونه دي، د خپلواکۍ وروسته دورې کارونه هم ورکې شامل دي او همدا راز په پراخه ډول د ځوانانو دور بیلابیلو کارونو کې ونډه لري. او په ورته وخت کې د نړۍ هنر ځینو بانفوذه غږونو سره خبرې او بحثونو زمینه برابروي.

د کلیک هنري موزیمچینای، ټامیل ناډو
ادعا کوي چې د هندوستان لومړی 3D متقابل هنري موزیم دی، د کلیک هنري موزیم د تقابل یو ځای دی چې نندارو ته په مهارت د چل هنر یا لیدلو هنر وايي – دوه بعدي انځورونه چې کله د یو ځانګړې زاویې څخه ولیدل شي، درې بعدي معلومیږي. د نورو موزیمونو برخلاف، لیدونکي کولای شي نندارې ته ایښودل شوي انځورنه لمس کړي او عکسونه ورسره واخلي. دا موزیم داسې 24 نندارې لري چې د ا.پ. شریتار لخوا جوړ او نندارې ته وړاندې شوي، چې خپله یو هنرکار دی. د موزیم د یو چټک لارښود سره پیلیږي چې یو کس باید کوم ځای کې ودریږي او له کومې زاویې وګورې او کمره ونیسي ترڅو دریم خیالي بعد په بشپړ ډول څرګند شي.

د انوکي لاسي پرنټ کولو موزیمجیپور، راجستان
د عامر تاریخي ماڼي ته نږدې د چانور پالکیون کې حویلي په ښکلې انداز بیا جوړه شوه. دا بې څاری موزیم د لاسي ګلانو پرنټ کولو لپاره ځانګړی شوی. د پرنټ شویو کپړو بیلابیل ډولونه نندارې ته ایښودل شوي چې د راجستان د سنګانیر د کپړو ښارګوټي د نقاشي، اړوند انځورونو او اړوند وسایلو بدلون ښکاره کوي. د موزیم دایمي ټولګه کې طبیعي او کیمیاوي پروسې لکه دودیزه ډبو یا د خټو ضد پرنټنګ شامل دي چې د لرګیو یا برونزو وسایلو سره حک کیږي. د نندارې وړ اصلي ځای آرشیف دی چې د جامو او کور لوازمو خزانې په توګه عمل کوي او د 1960 لسیزې څخه تر ننه پورې اثار لري.
