رقص در میان سال ها

رقص در میان سال ها

از نظر راملی ابراهیم، از اساتید بزرگ رقص مالزی، رقص یک روند تکاملی است. تحصیل کرده در اشکال رقص معاصر مانند باله، اجراهای معاصر این دریافت کننده ی جایزه پادما شری در اشکال کلاسیک هند، نمونه های کاملی از ترکیب مدرنیته در سنت به شمار می روند

سنت ها باید از طریق سازگاری ها و پیشرفت های مربوط، مورد مطالعه، تمرین و محافظت قرار بگیرند. به ویژه در مورد هندوستان، مکانی که در آن لایه‌هایی از سنت، آداب و رسوم و اشکال هنری وجود دارد که هر زمان که نیاز باشد، می توان دوباره و دوباره آنها را بر روی صحنه آورد. به همین دلیل، هنرمندان و اندیشمندان از سراسر جهان از شیوه های سنتی هند الهام گرفته و آن ها را پذیرفته اند. در صحنه جهانی، ثروت فرهنگی هند غالباً با سنت های همیشه در حال تکامل و میراث هنری همراه بوده که تنها با گذشت زمان رو به رشد بوده است.

یکی از این هنرمندان مالزیایی است، داتوک رملی ابراهیم که در سال 2018 به دلیل شرکت در ادیسی، یکی سبک های هنر نمایش که در آن اجرا کنندگان و نوازندگان داستانی اسطوره ای را از متون باستانی هند بازی می کنند، جایزه پادما شری را دریافت کرد. ابراهیم، یک اجرا کننده متعهد به اودیسی و همچنین طراح رقص، در طول سه دهه گذشته مرزهای فرم رقص را تحت فشار قرار داده، محصولات مختلف را تجربه کرده، و از حساسیت های امروزی بهره گرفته تا علاقه مخاطبان جهان وطنی معاصر را برانگیزاند. اکتشافات معاصر ابراهیم که در باله نیز آموزش دیده، به اودیسی کمک کرده که امروز در صحنه جهانی هر چه متناسب تر ظاهر شود.

ابراهیم می گوید: “سفر من با رقص به عنوان یک دانش آموز باله آغاز شد. زمانی که در رشته مهندسی در استرالیا تحصیل می کردم توانستم قدرت حرکات را کشف کنم، و این را به عنوان سرنوشت خود پنداشتم. به انجمن رقص سیدنی ملحق شدم. اما همچنین به تمدن آسیا، تاریخ و اساطیر آنها بسیار علاقه مند بودم. و بالاخره این علاقه من را به هندوستان و سنت های آن کشاند.”

عضوی از یک گروه بزرگ باله بودن، تعریف کننده ی بافت خلاق او نبود چرا که ابراهیم راه خود را با ادامه تحصیل در بهاراتاناتیام و آن هم تحت نظارت استاد برجسته ای مانند آدیار کی لاکشمان دنبال کرد. “بینش در مورد رقص باله و همچنین رقص مدرن غربی نشان گر تأثیرگذاری بود که به عنوان راهنمای من عمل می کرد. همه اینها با قدردانی روزافزون من از موسیقی معاصر و کلاسیک غربی، و همچنین قرار گرفتن در معرض فلسفه، اسطوره ها و اشکال تئاتر به عنوان بیان هنر زنده ی معاصر متقارن بودند.”

اما ابراهیم به جست و جوی خود ادامه داد و سرانجام، شور و شوق خود را برای اودیسی کشف کرد. او می گوید: “من می دانستم که یادگیری و انجام سبک های هنری کلاسیک هند می تواند چالش برانگیز باشد و به فداکاری مادام العمر نیاز دارد. و از آنجا که اهل هند نبودم، حتی مجبور بودم بیشتر تلاش کنم.”

“من همیشه احساس می کنم که هنرهای معاصر نمایان گر آینده هستند و هنرهای نمایشی معاصر، به عنوان بخشی از یک روند طبیعی خواهند بود. این حقیقت به عنوان تابعی از تکامل شکل رقص در نظر گرفته می شود”

راملی ابراهیم مدیر هنری، بنیاد سوترا

ابراهیم تصمیم گرفت گوروی (استاد) افسانه ای اودیسی، دبا پراساد داس را دنبال کند که از نزدیک با معرفی اودیسی به جهان مشغول بود. ابراهیم اظهار می دارد “ما نمی دانستیم که تاریخ خلق می شود. ما فقط کاری را انجام می دادیم که از ته قلب آن را دوست داشتیم. ما در موج اتفاقاتی جریان می یافتیم که ما را به سوی سرنوشت مقرر شده مان رهسپار می کردند. به عقیده من، ما صرفاً مشغول انجام چیزی بودیم که با اشتیاق می خواستیم آن را انجام دهیم.”

پیشینه و تجربیات وی در رقص باله، این هنرمند مالزیایی را قادر ساخته که در نمایش های خود، حاشیه خلاقانه جدیدی را ترکیب کند.  “بسیاری از هنرمندان و خلاقان رقص “سنتی” خود را هم زمان مقارن با محیط خود می دانند. آنها بر این باور هستند که در حال خلق آثاری می باشند که معاصر با محیط زندگی شان است. مبتکران رقص های کلاسیک هند، از جمله روکمینی دوی، مرینالینی سارابهای و کومودینی لاکیا، مدرنیست هایی بودند که در لایه های درون سنت عمل می کردند و در تکامل مثبت سنت سهم عمده ای داشتند. من نیز به این طریق یک مدرنیست به شمار می روم، به ویژه در رویکردم برای ارائه آثار سنتی.”

حرکت گذرا

بنیاد سوترا

در سال 1983 بود که راملی ابراهیم بنیاد “تئاتر سوترا دنس” را آغاز کرد. او با انتقال میراث خود به کوالالامپور در مالزی، با این درک به حرکت خود ادامه داد که سنت های متعلق به سرتاسر جهان، به سرعت در حال تحول هستند و این که یک مرکز هنرهای نمایشی باید ارتباطی گسترده و پیوندی عمیق با خلاقیت های جدید در حال رشد، نه تنها در هند بلکه در سایر مراکز رقص در جهان داشته باشد.

رقص با سرنوشت

در سال 2018، تلاش های مستمر راملی پا را از مرزها فراتر گذاشته، و وی نایل به دریافت بالاترین افتخار غیرنظامی هند، جایزه پادما شری شد. این جایزه فقط به لیست روز افزونی از جوایز بین المللی او اضافه می شود. آکادمی سانجیت ناتاک، بالا ترین مقام برجسته هند در زمینه هنرهای نمایشی نیز تلاش های ابراهیم و سهم او در رونق اودیسی که در تغییر سناریوی رقص در هر دو کشور تاثر گذار بود را به رسمیت شناخت.

ابراهیم با مقایسه اشکال رقص کلاسیک مالزی و هند و مسیر تکامل آنها می گوید، “هم مالزی و هم هند، هر دو به طور فزاینده ای در حال تعریف مجدد هویت رقص مدرن معاصر خود هستند که از چشم اندازهای آسیایی خود و نه از منابع غربی الهام گرفته شده است. همچنین، رقص های سنتی هند دستخوش تحولات شگرف فوق العاده ای می شوند. در حال حاضر آنها به عنوان نمونه هایی از این واقعیت به شمار می روند که چگونه رقص های سنتی می توانند به شکلی خلاقانه در جامعه مدرن شکوفا شوند.”

از آنجا که رقصنده همیشه به پیوند حساسیت های اودیسی با سبک های ارائه معاصر ادامه داده و دوباره و دوباره محصولات نهایی رقص را برای ارائه به مخاطبان جهانی تصور می کند، از او درباره ی منبع انگیزه های مدام و پایدارش سوال می پرسیم. این هنرمند 66 ساله، با تلالوی همیشگی در چشمان اش و برخورداری از جذابیتی بی دردسر، اظهار داشت: “حدس می زنم چیزی نیست که بتوانم به آن اشاره کنم اما نیرویی بزرگ تر از خودم هست که مرا به جلو می راند. نیازهای زمان و ضروریات دیگران همیشه دارای اولویت هستند. با این حال، من این را درک کرده ام که هر چه بیشتر می دهم، پاداش بیشتری از زندگی درو می کنم. به قول معروف، قناعت توانگر کند مرد را…”

در روزگار امروز، با حضور هنرمندانی که به عنوان یک تصمیم آگاهانه، به مدارس سنتی هنر در سراسر کشور می پیوندند، بسیار محتمل است که رقص هر چه بیشتر در موقعیت یک شکل هنری در حال توسعه و گسترش قرار گیرد. هر رقصنده جدیدی، یک سری نوآوری های خاص خود را به اشکال هنری می افزاید؛ به عنوان مثال، ترکیبی از سبک های مختلف رقص یا آزمایشات بدون آسیب رساندن به الگوهای سنتی آن و ارزش های باستانی مربوط به هر شکل رقص.